KİMYASAL DAYANIKLILIK
Çelik gibi malzemeler ile yapışmış boruların ömrü kural olarak korozyon nedeniyle çürüme derecesine göre belirlenir.Korozif etkiler mekanik yıpranma ile birleşerek boru et kalınlığının gittikçe incelmesine ve gerilme sonucu borunun zamanla kırılmasına veya delinmesine neden olur.Korozyon sonucu bazı hallerde yerel küçük deliklerden de kaçaklar olabilir.Korozyon olayının şiddeti boru malzemesinin çevrenin ve boru içinden taşınan sıvının cinsine bağlıdır.Korozif ortamların ne derece etkili olacağı ve belli ortamlarda korozyona dayanma süreleri henüz kesin olarak belirlenmemiştir.Bu nedenle kirli su borularının malzeme cinsine bağlı olarak korozif ortamlara ne kadar süre dayanabileceğini önceden tayin edebilmek oldukça güçtür.
Plastik maddelerde yapışmış borularda servis ömrünü etkileyen faktörler yukarıdakilerden biraz farklıdır.Demir ve çelik borular için korozif sayılan ortamlar plastik borular üzerine hiçbir etki yapmazlar.Plastiklerin kimyasal mukavemeti doğrudan polimer bozulmasına bağlıdır.Bilindiği gibi plastikler bütün organik maddeler gibi zaman içinde bozulur.Bu bozulma işlemi UV radyasyonu,termal oksitlenme ve su absorbsiyonu gibi olaylardan etkilenir.Bozulmayı önlemek veya geciktirmek için karbon siyahı,anti oksidan maddeler ve pigmentler denilen stabilizatörler rafineri ortamında katılır.
D : DAYANIKLI
‘D’ Sembolü ile gösterilen plastik borular ve ekleme parçaları iç basınç uygulanmadığı ve dışarıdan herhangi bir mekanik etkinin olmadığı durumlarda ve belirtilen konsantrasyonda kimyasal maddelerle kullanıldığında özelliklerinde olumsuz yönde bir değişiklik meydana gelmez.
SD :SINIRLI DAYANIKLI
‘SD’ Sembolü ile gösterilen plastik borular ve ekleme parçaları iç basınç uygulanmadığı ve dışarıdan herhangi bir mekanik etkinin olmadığı durumlarda ve belirtilen konsantrasyonlardaki kimyasal maddelerle kullanıldığında bir miktar korozyon meydana gelebilir.Bu yüzden SD ile gösterilen borular az miktarda korozyonun kabul edilebileceği uygulamalarda kullanılabilir.
DZ:DAYANIKSIZ
‘DZ’ sembolü ile gösterilen plastik borular ve ekleme parçaları basınçlı veya basınçsız uygulamalarda kimyasal maddelerden çok fazla etkilendiklerinden kullanılmazlar.
KISALTMALAR
SÜSP:Süspansiyon Doygun Çözeltide Hazırlanmış ÇAL.ÇÖZ:Çalışma Çözeltisi
DOY.ÇÖZ:Doygun Sulu Çözelti D:Dayanıklılık
TS.S:Teknik Saflıkta Sıvı SD:Sınırlı Dayanıklı
TS.G:Teknik Saflıkta Gaz DZ:Dayanıksız
KİMYASALIN ADI | %KONSANTRASYON | T(OC) | LDPE | HDPE |
Apidik Asit | Doy.çöz. % 1.4 | 20 | D | D |
Alil Alkol | Ts-s | 20 | SD | D |
Aliminyom Hidroksit | Süsp. | 20 | D | D |
Amonyak | Ts-g | 20 | D | D |
Sulu Amonyak | Doy.çöz. | 20 | D | D |
Sıvı Amonyak | Doy.çöz. | 20 | SD | D |
Amonyum Klorür | Doy.çöz. | 20 | D | D |
Amonyum Sülfat | 50 | 20 | D | D |
Anilin | >96 | 20 | DZ | - |
Asetik Asit | Ts-s | 20 | D | D |
Asetik Asit,Donar | Doy.çöz. | 20 | SD | D |
Aseton | Ts-s | 20 | SD | SD |
Bakır(ıı)Sülfat | Doy.çöz. | 20 | D | D |
Benzen | Ts-s | 20 | DZ | SD |
Benzin | Çal.çöz. | 20 | SD | D |
Bira | Çal.çöz. | 20 | D | D |
Bitkisel Yağlar | Ts-s | 20 | D | - |
Bütan | Ts-g | 20 | - | D |
Civa | Ts-s | 20 | D | D |
Demir(ıı) ve (ııı) Klorür | Doy.çöz. | 20 | D | D |
Etanol | 40 | 20 | D | D |
Etilen Glikol | Ts-s | 20 | D | D |
Fenol | Çöz. | 20 | SD | D |
Formaldehit | 30-40 | 20 | D | D |
Gliserin | Ts-s | 20 | D | D |
Hava | Ts-g | 20 | D | D |
Hidrojen | Ts-g | 20 | D | D |
Hidrojen Peroksit | 30 | 20 | D | D |
Hidroklorik Asit | 30 | 20 | D | D |
İdrar | - | 20 | D | D |
(Alkolde)İyot | Çal.çöz. | 20 | DZ | DZ |
Kalsiyum Karbonat | Süsp. | 20 | D | D |
KİMYASALIN ADI | %KONSANTRASYON | T(OC) | LDPE | HDPE |
Kalsiyum Klorür | Doy.çöz. | 20 | D | D |
Karbon Dioksit(gaz) | Ts-g | 20 | D | D |
Karbon Monoksit(gaz) | Ts-g | 20 | D | D |
Karbon Tetraklorür | Ts-s | 20 | DZ | SD |
Klor(gaz) | Ts-g | 20 | DZ | SD |
Klorlu Su | Doy.çöz. | 20 | DZ | SD |
Kloroform | Ts-s | 20 | DZ | DZ |
Kursun Asetat | Doy.çöz. | 20 | D | D |
Kükürt Dioksit(gaz) | - | 20 | D | D |
Metil Alkol | ts-s | 20 | D | D |
Nitrik Asit | 25 | 20 | D | D |
Dumanlı Azot Oksit | - | 20 | DZ | DZ |
Oksijen(gaz) | Ts-s | 20 | D | D |
Potasyum Hidroksit | Çöz. | 20 | D | D |
Siklohegzanol | Ts-k | 20 | - | D |
Sodyum Bikarbonat | Doy.çöz. | 20 | D | D |
Sirke | Çal.çöz. | 20 | D | D |
Sodyum Hidroksit | Çöz. | 20 | D | D |
Sodyum Karbonat | Doy.çöz. | 20 | D | D |
Sodyum Klorür | Doy.çöz. | 20 | D | D |
Sodyum Sülfat | Doy.çöz. | 20 | D | D |
Damıtık Su | - | 20 | D | D |
Mineral Su | Çal.çöz. | 20 | D | D |
Sülfürik Asit | 50 | 20 | D | D |
Süt | Çal.çöz. | 20 | D | D |
Şarap | Çal.çöz. | 20 | D | D |
Tolüen | Ts-s | 20 | DZ | SD |
Trikloroetilen | Ts-s | 20 | DZ | DZ |
Üre | çöz. | 20 | D | D |
Yağlar | Ts-s | 20 | SD | D |